Łysienie plackowate lub inaczej alopecja (łac. Alopecia areata) to forma autoimmunologicznego wypadania włosów. Mimo, iż problem ten jest znany medycynie od dawna, to jego przyczyny nie zostały jeszcze w pełni rozpoznane, co przekłada się na niską skuteczność dostępnych metod leczenia.
Typowy objaw dla tej formy łysienia to wyraźnie odgraniczone od siebie, okrągłe ogniska normalnie wyglądającej skóry , w których nastąpiła utrata włosów, tzw. placki – stąd polska nazwa choroby „łysienie plackowate”. Forma ta w 80% przypadków występuje na skórze owłosionej głowy, ale u mężczyzn może też pojawić się w okolicy zarostu twarzy. Obszary (placki) objęte stanem zapalnym często nie zawierają żadnego pojedynczego włosa, są gładkie i rozrastają się od środka do zewnątrz. Zwykle objawy pojawiają się nagle. W większości przypadków jest to tylko kilka łysych ognisk, które niekiedy cofają się spontanicznie, nawet bez leczenia.
